Sztuczna inteligencja odgrywa kluczową rolę w rewolucji technologicznej sektora finansowego. Mastercard stosuje ją w swoich rozwiązaniach już od wielu lat. Dzięki zaawansowanym algorytmom machine learning (ML), firma nie tylko zapewnia bezpieczeństwo transakcji na całym świecie, ale także personalizuje doświadczenia klientów, jednocześnie minimalizując ryzyko oszustw.
Niedawno Mastercard ogłosił przejęcie Recorded Future, wiodącej firmy zajmującej się analizą danych oraz wywiadem w zakresie cyberbezpieczeństwa. Strategiczna inwestycja wzmocni systemy płatności oraz zwiększy bezpieczeństwo całego ekosystemu w dynamicznie rozwijającej się gospodarce cyfrowej. Przejęcie Recorded Future wpisuje się w szerszą strategię, której celem jest rozwijanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych oraz zabezpieczeń w obszarze finansów.
SI w walce z oszustwami finansowymi
Jednym z głównych zastosowań sztucznej inteligencji w Mastercard jest ochrona przed oszustwami przy płatnościach bezgotówkowych. Każda transakcja, niezależnie od tego, czy odbywa się w sklepie fizycznym czy online, jest analizowana przez modele ML w czasie rzeczywistym. Sztuczna inteligencja sprawdza setki parametrów dotyczących zarówno danej transakcji, jak i historii płatności użytkownika. Celem wykorzystania SI jest ocena ryzyka oszustwa i wsparcie w weryfikacji, czy dana transakcja jest autentyczna, czy powinna zostać dodatkowo zweryfikowana.
Kiedy użytkownik dokonuje zakupu w sklepie stacjonarnym, SI analizuje, czy transakcja jest zgodna z jego typowymi zachowaniami (np. częste korzystanie z karty w podobnych miejscach, kwoty transakcji). W przypadku wykrycia nietypowych zachowań (np. nagły zakup w nowej lokalizacji lub niezgodny z wcześniejszą historią zakupów), transakcja może być oznaczona jako podejrzana. W przypadku zakupów online, SI sprawdza dodatkowe parametry, takie jak lokalizacja, adres IP, wcześniejsze interakcje z danym sprzedawcą czy ryzyka związane z cyberbezpieczeństwem.
Modele ML w Mastercard personalizują ocenę ryzyka dla każdego użytkownika. Każdego roku firma wykorzystuje sztuczną inteligencję do analizy ponad 143 miliardów transakcji płatniczych i zapobiega utracie miliardów dolarów w wyniku cyberataków i prób oszustw. Algorytmy działają w czasie rzeczywistym, co pozwala na natychmiastową reakcję. Dzięki temu użytkownicy nie odczuwają opóźnień, a jednocześnie są chronieni przed oszustwami.
Zmniejszenie liczby fałszywych alarmów
Jednym z wyzwań w tradycyjnych systemach wykrywania oszustw było generowanie zbyt wielu „fałszywych alarmów”, czyli sytuacji, w których transakcje były niesłusznie oznaczane jako podejrzane. To mogło prowadzić do frustracji klientów i strat dla firm, gdy transakcje były odrzucane mimo braku rzeczywistego zagrożenia.
Sztuczna inteligencja wykorzystywana przez Mastercard znacząco zmniejsza liczbę fałszywych alarmów poprzez bardziej precyzyjne modele, które uczą się na podstawie indywidualnych wzorców zachowań. Dzięki analizie dużej ilości danych i bardziej zaawansowanym algorytmom SI potrafi lepiej odróżnić rzeczywiste oszustwa od normalnych, choć nietypowych transakcji. Przykładowo, jeśli użytkownik nagle kupuje drogi przedmiot w innym kraju, SI automatycznie nie odrzuci transakcji, lecz uwzględni wcześniejsze podróże użytkownika, podobne zakupy, a także inne czynniki, aby trafniej ocenić ryzyko.
Zintegrowane systemy SI u sprzedawców
Rozwiązania wsparte SI mogą pomagać sprzedawcom, monitorując każdy transakcję zakupową pod kątem nietypowych zachowań, takich jak wielokrotne próby zakupów w krótkim czasie, z nietypowych lokalizacji lub użycia skradzionych danych kart. Możliwe jest również wykrywanie fałszywych kont zakładanych przez boty lub z wykorzystywaniem syntetycznej, fałszywej tożsamości cyfrowej.
Sztuczna inteligencja jest również używana przez sprzedawców i małe firmy do ochrony infrastruktury przed cyberatakami. Sprzedawcy, zwłaszcza ci, którzy działają online, korzystają z systemów wykorzystujących możliwości SI w celu monitorowania bezpieczeństwa swoich platform, testowania odporności cyfrowej i aktywnej ochrony przed atakami.
Dzięki temu, że SI działa zarówno po stronie banków, jak i sprzedawców, Mastercard może oferować zintegrowane rozwiązania, które łączą dane z wielu źródeł w celu podniesienia poziomu bezpieczeństwa całego ekosystemu. W ten sposób SI staje się narzędziem, które działa nie tylko lokalnie (w banku lub sklepie), ale również globalnie, przetwarzając dane z miliardów transakcji na całym świecie. Połączenie danych z różnych źródeł pozwala SI na zapewnienie bardziej spersonalizowanego i bezproblemowego doświadczenia zakupowego dla klientów, jednocześnie minimalizując ryzyko oszustwa.
Zaufanie i odpowiedzialne korzystanie z SI
Zaufanie do sztucznej inteligencji jest fundamentalnym aspektem, który determinuje jej akceptację przez użytkowników i organizacje. Aby zbudować zaufanie do tej technologii, musi ona być bardziej zrozumiała i przewidywalna. „Wyjaśnialna SI” (Explainable AI) to koncepcja, która zakłada, że SI powinna być zdolna do wyjaśniania swoich decyzji w sposób zrozumiały dla ludzi, którzy z niej korzystają lub dotykają ich decyzje wspierane algorytmami ML.
Jak działa wyjaśnialna SI w Mastercard? Każda transakcja oceniana przez SI jest przypisana do konkretnej oceny ryzyka (fraud score), a każda taka ocena zawiera kod (reason code), który wyjaśnia, dlaczego transakcja została oceniona w ten sposób. To zapewnia pełną transparentność działań SI.
Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji coraz większy nacisk kładzie się na kwestie związane z etyką i odpowiedzialnym wykorzystaniem tej technologii. Ma ona ogromny wpływ na życie codzienne i działalność biznesową, dlatego ważne jest, aby była używana w sposób odpowiedzialny, zgodny z zasadami etycznymi oraz przepisami prawa.
Małgorzata Domagała,
Vice President, dyrektorka ds. produktów i rozwiązań Mastercard na Polskę, Czechy i Słowację, Mastercard Europe
